Leegstand als kans, lokale voedselteelt, werken met beschikbare middelen en mensen, permacultuur

Leegstand als kans, lokale voedselteelt, werken met beschikbare middelen en mensen, permacultuur

zaterdag 30 maart 2013

Kijkje nemen ?


Gisteren verscheen er een leuk artikel over No Budget Kas, van de hand van Nettie Dekker in Dordt Centraal .

Als je het leuk vindt om een kijkje te komen nemen, je bent van harte welkom op:

2e Paasdag (maandag 1 april)
13.00 - 16.00 uur

No Budget Kas Dordrecht
Oudendijk 162a
3319 AG Dordrecht

Parkeermogelijkheid voor het 'witte huisje'.
Volg de pijlen naar de ingang.




Tot dan !














donderdag 28 maart 2013

'Koude start'


Dit weekend gaat de zomertijd weer in.
En dat terwijl iedereen nog met smart wacht op de lente, die nog heel ver weg lijkt...
's Nachts vriest het nog en ook in de kas gaat het ontkiemen en groeien momenteel niet erg snel.
Maar goed, je kunt de natuur niet naar je hand zetten en voor ons is het een goede vuurdoop (of beter: ijsduik). 
Je leert ervan.
Zo zeiden we al dat de bonen-zaailingen na het verpoten het loodje hadden gelegd, omdat ze onvoldoende afgehard waren.
Eigenlijk was het helemaal niet nodig geweest om de bonen thuis voor te zaaien, die kunnen heel goed direct ter plekke gezaaid worden. 
We waren ongeduldig en wilden thuis al iets voorbereiden.

Hoewel traag, verschijnt er toch steeds meer groen.
Op bovenstaande foto de raapstelen.
Radijs gaat ook prima.


 En de rucola.


Naar de peulen hebben we ook weinig omkijken.


De bijzondere bietensoort 'Chioggia Pink' en ook de gele bietjes ontkiemen ook, maar de plantjes zijn nog iets te pietepeuterig om te fotograferen.
De beide snijbiet-variëteiten gaan iets harder.



En natuurlijk is daar de spinazie.


Het zaaigoed wordt beschermd tegen de kou met vliesdoek.
Alle teeltbakken worden afgedekt met plastic.


De druif wacht in de pot nog op een leuk plaatsje in de kas.
De aarde is voor de zekerheid ook maar een beetje afgedekt. 


Een aantal zaailingen van thuis krijgt de mogelijkheid om wat te acclimatiseren aan de lage temperatuur.
Een kas in de kas dus.


Maar...zodra het zonnetje schijnt (en we zijn in de kas) , gooien we alles lekker open.








maandag 25 maart 2013

Gezocht !


Materiële bijdragen (behalve geld) zijn meer dan welkom.
Ook tips waar we iets van onze gading zouden kunnen vinden...
Onderstaand wensenlijstje zal regelmatig 'geupdate' worden.
Wat kunnen we zoal gebruiken ?

-Houten pallets                                                                                                                                                    
-Dik transparant plastic                    
-Plastic mayonaise/saus emmers       
-Zonnepaneel  
-Groot whiteboard
                                             

Bij voorbaat dank !




zondag 24 maart 2013

De kou getrotseerd


Al enige tijd jeuken onze handen om het terrein rondom de ingang van de kas een schoonmaakbeurt te geven.
Dat is wel nodig, want er ligt de duvel en z'n ouwe moer.
Ondanks de ijzige wind konden we het niet laten om te gaan opruimen.
Allerlei stukken metaal, gescheurde dekzeilen, verrotte tuinpaaltjes, metalen golfplaten (waarvan enkele half in de sloot), een oude zeis, en vooral ook veel glas en plastic. 
Kortom: een doorn in het oog.




Zelf heb ik het terreintje bij de ingang zoveel mogelijk ontdaan van alle plastic-afval. Werkelijk zakken vol, en het blijft maar uit de grond komen...de volhouder wint, zullen we maar denken.
Paul heeft afgelopen week een ochtend in zijn eentje staan bikkelen door het tegelpad naast het witte huisje weer geheel vrij te maken van aarde, onkruid en grote brokken tegels.
De stenen kunnen later weer goed dienen als stapstenen in een paadje. 







Koude Kas Kolder


Een kleine parade als intermezzo, om weer wat op te warmen...
Ik denk dat dit type zeis gebruikt werd om riet van de slootkant te snijden. We vonden hem buiten in het gras.


zaterdag 23 maart 2013

Inzending No Budget Kas afvalrecyclewedstrijd


AFVALRECYCLEWEDSTRIJD:  ‘NO BUDGET KAS DORDRECHT’
Dordrecht, 23 maart 2013



(‘Afval of vuilnis is het begrip voor stoffen, materialen en/of producten waarvan de eigenaar van plan is zich ervan te ontdoen. Andere benamingen zijn afvalmateriaal, afvalproduct en afvalstof.’ (Bron: Wikipedia))

Leuk, zo’n afvalrecyclewedstrijd !
Het thema spreekt ons bijzonder aan en daarom leveren wij graag op symbolische wijze ons project ‘No Budget Kas Dordrecht’ in.
Wij maken niet zozeer iets moois of kunstzinnigs, maar het nuttig hergebruik van spulletjes vormt de basis van al onze activiteiten.
Afgeschreven of afgedankt, afgeleverd bij de Kringloop of als grofvuil op straat gedumpt: ontzaglijk veel goederen zijn nog altijd prima geschikt voor een 2e leven.
In ons project ervaren we dat steeds meer.

Het is een uitdaging om anders naar (afval)producten te kijken.
Afval is niet per definitie negatief, iets waar je vanaf moet.
Nee, wij zijn juist heel blij met verschillende soorten afval.
We geven het een andere functie en verlengen hiermee de levensduur.
Noem het ‘verduurzamen’.

Als initiatiefnemers van ‘No Budget Kas Dordrecht’ zijn wij enthousiast om op deze wijze naar de werkelijkheid te kijken.
Maar het zou leuk zijn als we ook anderen zouden kunnen inspireren.
Meer recyclen en consuminderen is niet verkeerd, zeker nu het economisch minder gaat.

Het aspect ‘Dordrecht’ is gelegen in het feit dat ‘No Budget Kas Dordrecht’ een uniek Dordts ‘afvalrecycle-product’ is, voor en door Dordtenaren. Ons is overigens geen vergelijkbaar project in Nederland bekend.
We hopen over enige tijd de Voedselbank Dordrecht verse groenten te kunnen schenken.

No Budget Kas Dordrecht
Wij maken creatief gebruik van een leegstaand en verpauperend kassencomplex.
Deze kas is een herinnering aan de vroegere kastuinbouw in Dordrecht.
De eigenaar (gemeente Dordrecht) is zeker van plan de kas op termijn te slopen…zich dus van dit afvalproduct te ontdoen.
Wij blazen de kas tijdelijk nieuw leven in door er met natuurlijke (biologische) middelen groenten te telen.
Dit zonder faciliteiten als elektra, verwarming en stromend water; het is eigenlijk een zogenaamde ‘koude kas’.
Over enige tijd zal ons stukje kas hopelijk een groen paradijsje zijn, en hebben we toch iets ‘moois’ gemaakt van al die materialen.

Hergebruik van materialen
Het project is zelfvoorzienend en niet afhankelijk van subsidies e.d.
Er wordt zoveel mogelijk gewerkt met beschikbare middelen en materialen.
Het is de uitdaging om het te doen met de spullen die al aanwezig zijn en die we krijgen of vinden.  Slechts sporadisch worden noodzakelijke uitgaven gedaan, bijvoorbeeld voor transport.


Voorbeelden van toepassing van ‘afval’

Houten teeltbakken
120 Prachtige houten bakken, gratis via Marktplaats op de kop getikt bij een agrariër.
Ze werden destijds voor de witlofteelt gebruikt, maar stonden al jaren ongebruikt te verstoffen in de boerenloods.

IBC- en meststofvaten
We kochten vorig jaar voor een habbekrats twee IBC-vaten, die de eigenaar niet meer gebruikte.
De 7 andere vaten stonden elders al in de kas. Ze werden destijds gebruikt voor de opslag van vloeibare meststoffen.
Alles wordt nu ingezet voor het opvangen van hemelwater.
Eigenlijk zou je dat hemelwater ook wel een beetje als ‘afval’ kunnen beschouwen.
Het lijkt vreemd om dit een afvalproduct te noemen.
Maar met de toenemende hoeveelheid neerslag en ontoereikende rioleringssystemen, ziet de overheid het afvoeren van overvloedig hemelwater toch wel als een urgent probleem.
Voor ons doel zijn we volledig afhankelijk van voldoende wateropslag.
Wij vangen grote hoeveelheden regenwater op, momenteel al met een capaciteit van 15.000 liter.
Het is duidelijk dat we juist veel waarde hechten aan (voldoende) water.

PVC buizen, bochten en T-stukken
Bij ons vertrek van de eerdere locatie aan de Zuidendijk hadden we diverse PVC-materialen meegenomen. Dat kwam nu weer goed van pas voor het maken van de gootafvoer naar de watertanks.

Slangen
In en rond de kas vonden we allerlei soorten slangen, mooi zo !
Sommige stukken passen precies op de afsluiters van de watertanks, andere worden gebruikt als koppeling of om te hevelen. We gooien niets weg…
Vooral de bevloeiingsslangen die in grote getale in de kas aanwezig zijn, zullen hun nut later in het jaar gaan bewijzen. Aan deze zwarte slangen zitten weer kleine slangetjes, waardoor water druppelsgewijs in de bakken stroomt. Het werkt perfect, omdat onze watertanks op hoogte staan en daardoor de vereiste waterdruk geven.

Houten pallets
Deze worden gebruikt om mee te stapelen, om compostbakken mee te maken, als opstapje voor de deur, als opbergrek voor tuingereedschap en om later extra plantenbakken mee te kunnen timmeren.
Pallets in alle soorten en maten zijn overal gratis verkrijgbaar (uitgezonderd de zgn. EUR-pallets, waar statiegeld op zit).

Oude laarzen
Deze hadden we in de kas gevonden.
Nu laten we er bonen en Oost-Indische Kers in groeien.

WC-rolletjes en krantenpapier
Hiervan maken we zelf perspotjes voor het voorzaaien.

Melk- en frisdrankpakken
Deze worden eveneens gebruikt voor het voorzaaien en als ‘root(t)rainer’.

Kartonnen veilingdozen
Deze oude dozen worden niet bij het oud-papier gezet, maar dienen als bodemvulling van teeltbakken. Oud papier afval dus, maar als organisch materiaal goed te gebruiken.
Het scheelt een flinke hoeveelheid aarde.

Oud meubilair
Wordt allemaal gebruikt voor de inrichting en het opbergen van spulletjes.
In de kas stonden nog oude kasten, tafels, bureau’s, ladenkasten en zelfs een keukenblok met spoelbak.
De rest krijgen we of vinden we op straat.

Oude plantenresten
De kas is al jaren niet meer in gebruik en daardoor zijn vele planten gigantisch gaan woekeren.
Er ligt een enorm dik tapijt van verdorde plantenresten.
Dit kan prima gebruikt worden voor bodembedekking, als mulchlaag of als schuilplek voor dieren.

Keukenafval
Het spreekt eigenlijk voor zich, dat veel keukenresten zich uitstekend lenen voor compostering. Dus dat gaat allemaal mooi naar de composthoop.

Grote kartonnen verpakkingen
Hiermee gaan we zowel binnen als buiten stukken grond bedekken.
Daar overheen komt dan weer ander materiaal, zodat je het karton niet meer ziet.
Dit mulchen gaat onkruidvorming geruime tijd tegen.
Op woensdagen wordt in de binnenstad het oud papier opgehaald.
Vooral bij winkels zijn dan grote verpakkingsdozen in grote hoeveelheden voorhanden.

Jute zakken
Veelal een afvalproduct van de aardappelhandel.
Wij hergebruiken ze voor de teelt van aardappelen.
Aan elkaar genaaid, worden de jute zakken ook gebruikt als gordijn of aankleding.

Incomplete puzzels
Een nieuwe bestemming als aanduidingsbordjes.

Verpakkingsplastic
Grote stukken dik plastic komen goed van pas om het zaaigoed te beschermen.

Snoei-afval
De wilgentakken gaan dienen als bonenstaken

Oude vitrage, lakens, bamboe-rolgordijnen
We kunnen werkelijk alles gebruiken, want als de lente eenmaal aanbreekt wordt het al echt heet in de kas. Om over de zomer maar niet te spreken…
Een beetje schaduw is echt wel nodig.

Trekbel
De bezoekersbel geknutseld met aanwezige materialen en 2 koeienbellen.




No Budget Kas Dordrecht
Oudendijk 162a
3319 AG Dordrecht

Initiatiefnemers: Jacqueline Kok, Hans Kok, Paul Harmans
Tel:         06-45054865 (Hans)

maandag 18 maart 2013

Achter de schermen: wie zaait, zal oogsten


Er gebeurt ook heel veel werk achter de schermen en dan bedoel ik thuis in dit geval. 
Omdat het weer nog niet echt meezit (we hebben dit jaar zelfs een koude record), zaaien we heel veel planten thuis voor. 
Elk beschikbaar plekje voor het raam is bezet. We hebben zelfs twee tafels voor het raam gezet. 






Op een gegeven moment was ik door mijn zaaibakken heen en toen ben ik overgeschakeld op melk- en vruchtensap pakken waar ik een lange kant uit heb geknipt; dit voldoet prima.



Het zaaien doe ik of in halve wc-rolletjes of in zelfgemaakte papieren potjes. Deze potjes zijn heel makkelijk goedkoop zelf te maken zonder dat je daar zo'n dure trendy houten set voor nodig hebt.

Ik doe het zo: een halve krantenpagina in de lengte dubbel vouwen en dan nog een keer dubbel vouwen. Je hebt dan een lange smalle strook die je om een klein (plastic) vitaminenflesje rolt. Aan het eind doop je het laatste stuk van de reep in een bakje met water en dan plak je het vast. Vervolgens vouw je de bodem plat en doop je de bodem even in het bakje water. Nog even aanstampen en je plastic flesje verwijderen en klaar is je papieren potje. 





Voor het voorzaaien van veel groentes heb je warmte nodig en heb je dus verwarmde zaaikasjes (en stroom) nodig.
Stroom hebben we niet in de kas, vandaar het voorzaaien thuis.
Omdat ik nu zoveel moet voorzaaien kwam ik tekort aan de twee verwarmde kasjes die ik heb. 
Een collega bracht me echter op het volgende idee, ze zei : "Ik gebruik een oude elektrische deken die ik dubbel vouw en in de vensterbank leg". Nu had ik geen oude elektrische deken, maar een grote bekende textielwinkel had net de elektrische deken in de uitverkoop en daar ging nog 50% korting vanaf dus ik had voor €5 een elektrische deken (lees: verwarmingsmat) voor de zaden. Het functioneert prima, alleen moet ik oppassen want de poezen hebben de elektrische deken nu ook ontdekt en willen naast en op de zaaibakjes gaan liggen.

Waterzuiveren


Zoals je in een eerder blog hebt kunnen lezen vangen we regenwater op voor onze planten. We vangen nu ongeveer 15.000 liter regenwater op. 
Met het regenwater komen er ook allerlei andere ongewenste stoffen mee; daarnaast krijg je op den duur last van algen groei. 
Een tijdje geleden stuitte ik op een mineraal/gesteente dat heet Zeoliet. Dat wordt op heel veel gebieden al toegepast en ook in de waterzuivering voor zwembaden en voor vijvers. 
Het neemt de zware metalen op en voorkomt algengroei.
Ook wordt het als supplement voor diervoeders gegeven en in de tuinbouw toegepast als bodemverbeteraar. 
Als filtermateriaal wordt het in grote brokken in 10 liter zakken verkocht dus ik heb gegoogeld om het goedkoopste adres te vinden.
Dit kwam uit op €6,50 per zak maar er kwam wel €25,00 bezorgkosten bij... 
Dus maar eens rond gekeken bij een tuincentrum, daar hadden ze het ook alleen kostte dezelfde zak van 10 liter €16,50 en dat ook nog zonder bezorgen!
Vandaag waren we bij een bekende winkel voor Boeren en Buitenlui in Dongen en daar verkochten ze de Zeoliet voor €5,35 per zak dus meteen 12 zakken meegenomen.
Ik heb de Zeoliet overgedaan in gebruikte netten waar uien in hebben gezeten en dichtgeknoopt en een lang touw eraan gemaakt en ze zo stuk voor stuk in de watervaten laten zakken.


Na 3 a 4 maanden moet je de Zeoliet regenereren door het een nacht in zout water te laten staan (50 gram zout op 1 liter water) en dan af te spoelen met schoon water.
Hiermee is Zeoliet heel duurzaam omdat je het in principe eindeloos kan gebruiken!
De fabrikant van de door ons aangekochte zakken schrijft echter dat je het na 3 maanden moet vervangen en zwijgt over het feit dat je de Zeoliet met zout gewoon weer kunt regenereren (logisch anders verkoopt hij niets meer!). 
Ik vraag me nu alleen af of ik het spoelwater nu als chemisch afval moet inleveren, ik zie het gezicht al voor me van de man van de chemokar. "Wat is dat? Nou dat is het spoelwater van de Zeoliet dat bevat zware metalen. Dat staat niet op mijn lijst dus dat kan ik niet innemen". 
Moet ik dat dan door het riool spoelen zodat het waterzuiveringsbedrijf opnieuw met Zeoliet aan de slag moet?

donderdag 14 maart 2013

Tijd voor wat 'groen'



Het lijkt of we constant maar aan het klussen zijn, en dat is ook zo.
Voorlopig blijft er genoeg werk aan de winkel.
In de kas is het nu nog draaglijk, de temperatuur varieerde de afgelopen periode tussen net beneden het vriespunt en 28 graden (...). Zwaar fysiek werk later in het jaar is geen pretje.

Maar ook het 'groen' vergt momenteel veel aandacht.
Allereerst zijn daar de overwinteraars, die we hebben meegenomen van de Zuidendijk of van huis. 

Op bovenstaande foto de opnieuw uitlopende aardbeienplantjes.

Egyptische (stengel)ui:


Nog meer uien:


Knoflook:


Peperkers:


De Aziatische kakipruim (ingepakt tegen de vorst):


Doornloze braam:


Rabarber:


De overige meerjarige planten zoals munt, aardpeer en wilde rucola moeten nog uitlopen.

Viooltjes, als pioniers in de bloemenhoek:


Veel werk aan bovengenoemde planten hebben we niet, afgezien van de normale zorg.
Anders is het met het zaaien en voorzaaien, maar daarover de volgende keer meer.



























Contactgegevens


No Budget Kas Dordrecht 
Oudendijk 162a
3319 AG Dordrecht


Telefoon:   06-51413905 (Anne Besseling)

Mail:   Nobudgetkasdordrecht@gmail.com

Meewerkdagen/openingstijden: 
Woensdag vanaf 14.30 uur tot aan schemering.
De kas is dan geopend voor geïnteresseerden en medewerkers.
Bezoek buiten deze tijden: op afspraak.

Routebeschrijving:


Komende vanuit Dordrecht-centrum of vanaf de Randweg N3:

- volg de Provincialeweg richting Werkendam (Kop v/h Land).
- voordat de Provincialeweg overgaat in de Recklinghausenweg   
  (richting Stadspolders), bij de stoplichten rechtsaf richting Werkendam
  (dit is nog steeds de Provincialeweg).
- iets voorbij de watertoren en tegenover Dorp De Hoop, rechtsaf de
  Oudendijk op.
- na ongeveer 500 meter zie je net voor een bocht naar links in de dijk 
  aan je rechterhand 2 moderne huizen, met daartussen een wit stenen 
  huisje; daar rechtsaf de dijk af naar beneden.
- ga een klein bruggetje over, om op de parkeerplek voor het witte 
  huisje te komen.
- loop rechts langs dit huisje, passeer 2 grote opslagtanks via een smal 
  paadje langs de slootkant; daarachter is de kas-ingang (houten deur).




-